Cengiz & Cengiz

Vandaag de tweede verrassing met een historisch tintje: een bezoekje aan de verre voorvader van Murat. Natuurlijk had hij heel wat hints nodig om erachter te komen wie we een bezoekje gingen brengen. Om op Nederlandse bodem wat meer te weten te komen van de geboren Timucin, later Cengizhan - opperste leider - reisden we af naar Het Nationaal Militair Museum te Soest. Een indrukwekkend gebouw met een - hoe anders kan dat ook - goed georganiseerde tentoonstelling van alle onderdelen van de Nederlandse krijgsmacht. En, de aanleiding van ons bezoek, een speciale tentoonstelling Cenghis Khan. (NB: de link heeft de naam zoals gespeld door NMM, geen typefoutje..)
Bij aankomst werd de route naar de entree aangeduid met een serie kleurrijke vlaggen. Een zoektocht op het internet levert antwoord op de vraag wat de functie van deze vlaggen was. "De Mongoolse leiders gebruikten vlaggen en hoorns om tactische bevelen te geven aan de soldaten."  Over hun tactieken later meer. Eerst maar de vaste tentoonstelling bekijken. Een voorproefje is te zien: blik op gebouw en arsenaal

Nationaal Militair Museum

Na een ontvangst door - vermoedelijk - oudgedienden de - door duidelijke gele pijlen op de grond en hierdoor niet te missen - route gevolgd. Nederland was op een zeer overzichtelijke wijze 'in kaart gebracht'.  Een soort 3D-plaat met daarop de waterlinie van Nederland. We waren echt onder de indruk van de manier waarop alles werd gevisualiseerd. Een goede afwisseling van authentiek materiaal en waargebeurde verhalen, vaak verteld door de personen zelf in een korte en duidelijke film. Zoals alles was direct overzichtelijk hoe lang het fragment duurt, wanneer het weer start, welke verschillende andere verhalen je kon beluisteren / bekijken. Een mooi voorbeeld hiervan is het interactieve hologram. Hierbij werd van de vier onderdelen van de Nederlandse krijgsmacht; de Koninklijke Landmacht, de Koninklijke Marine, de Koninklijke Luchtmacht en de Koninklijke Marechaussee functionarissen (ook vrouwen) in vol ornaat getoond. Je kon klikken op de verschillende insignes en die werden dan uitgelegd. Eerst salueerde de functionaris, meldde zijn/haar naam en functie en als je naar een ander onderdeel wilde gaan, salueerde de functionaris eerst weer draaide zich om en kwam de volgende in beeld.
Is wat moeilijk onder woorden te brengen, moet je gewoon gezien hebben. Het was alsof je informatie over 'missie' persoonlijk aangereikt kreeg. Een wonderlijke ervaring.
Ook de manier waarop - voor de geschiedenis - belangrijke situaties werden gepresenteerd was heel feitelijk. Ondanks dat feiten feiten zijn, blijft het altijd een keuze wat je wel en niet laat zien en hoe je dat doet. De rangschikking en ordelijke / overzichtelijke manier van deze tentoonstelling, zorgt ervoor dat je de historische momenten op je netvlies hebt. En, wat er allemaal aan gedaan is en wordt om - zo ver mogelijk - de vrede te bewaren. De persoonlijke verhalen maakten het geheel echt compleet. Met een diep gevoel van respect voor wat anderen voor onze vrede over hebben, verlieten we de vaste tentoonstelling en daalden af naar de verre geschiedenis van de voorvader van Murat.


Timucin zag het levenslicht in Centraal Azië, het huidige Mongolië ± 1162. Op overzichtelijke wijze werd in blokken van jaren het levensverhaal van een werelds grootste leiders verteld. Bijzonder was dat de verschillende kanten van hem werden belicht. Hij had een enorm organisatietalent om zoveel verschillende stammen samen te laten werken. Tegenwoordig noemen we dat een 'bruggenbouwer'. Hij onderhield ook op verschillende fronten diplomatieke relaties met andere volken. De achterliggende gedachte hierachter was het drijven van handel. De Mongolen waren immers nomaden en hadden weinig middelen om bijvoorbeeld akkerbouw te bedrijven. De monden moesten toch gevoed worden en niet alleen met melk en yoghurt. Dat laatste is trouwens een uitvinding van de Mongolen. Het verhaal gaat dat door het schudden van de melk in de paardenzakken, yoghurt is ontstaan.

CengizKhan deelde zijn eenheden op in 'tumen' op. Het indelen in verschillende legereenheden deed hij om ervoor te zorgen dat verschillende stammen leerden samenwerken, maar zo kon één stam ook niet zomaar in opstand komen. Ze waren immers verdeeld over verschillende eenheden.
Een ander aspect is dat ze probeerden zoveel mogelijk man-tot-man-gevechten te vermijden om zo min mogelijk verliezen te lijden. Ze schoten van grote afstanden hun pijlen al rijdend af, daar waren ze heer en meester in.
De culturele diversiteit die hierdoor bij de Mongolen ontstond, was ook terug te vinden in de rol die vrouwen hadden. Deze visie op gelijkheid is terug te vinden in de macht die vrouwen hadden. Al op de steppe, in kleine groepen van jagers of nomaden, werden de meest kundige personen op speciale taken gezet. Hierbij speelde een sociale hiërarchie maar een kleine rol. Vrouwen hadden daardoor ook een grotere macht dan in veel andere culturen. Hoelun, de moeder van Dzjengis Khan, was bijvoorbeeld khatun (vrouwelijke khan) van een stam. Ook het aantal vrouwelijke regenten en invloedrijke koninginnen was erg groot.
Niet wie of wat je bent, bepaalde je trede op de sociale ladder, maar wat je kon. En dat voor zoveel eeuwen geleden.
De tentoonstelling eindigde met vragen die je je als bezoeker zelf moest beantwoorden. In ieder geval verovert hij volgens het NRC nu eindelijk Europa....NRC leuke weetjes .

Om deze bijzondere ervaring in het NMM waardig af te sluiten: een van de lijfspreuken van de fameuze CengizKhan: 'Violence never setteles anything."